Udar mózgu to bardzo duże zagrożenie dla zdrowia i życia, każdej osoby która go doświadczy. Im większa wiedza na temat profilaktyki, objawów oraz możliwości udzielenia pomocy, tym większa szansa na przeżycie w sytuacji wylewu krwi do mózgu i doświadczenia udaru krwotocznego lub udaru niedokrwiennego.
Co to jest udar mózgu?
Terminem udar mózgu określa się nagłe ogniskowe i naczyniopochodne uszkodzenie ośrodka układu nerwowego, jego wystąpienie potwierdza się za pomocą badań neuroobrazowych lub utrzymywaniem się objawów ogniskowych ponad 24 godziny.
Wyróżniamy dwa rodzaje udaru mózgu:
- Udar niedokrwienny – uszkodzenie ogniskowe układu nerwowego – mózgu, siatkówki lub rdzenia kręgowego.
- Udar krwotoczny – powoduje go pęknięcie naczynia krwionośnego i wynaczynienie się krwi do mózgu.
Częściej dochodzi do udarów niedokrwiennych prawie 80-90 % przypadków, a tylko 10-20% udarów jest spowodowane wylewem mózgu. (raport)
Bardzo ważne jest udzielenie szybkiej pomocy lekarskiej osobie doświadczającej udaru lub odczuwającej dolegliwości przepowiadające udaru.
Objawy udaru mózgu to: tzw. ogniskowe: niedowład połowiczny, zaburzenia mowy o typie afazji lub dyzartrii, zaburzenia widzenia (podwójne widzenie, niedowidzenie połowiczne), połowiczne zaburzenia czucia i/ lub zaburzenia równowagi. Objawy niespecyficzne to silny ból głowy, nudności, wymioty. Może dojść do utraty przytomności.
Dolegliwości jakich doświadcza osoba po udarze to przede wszystkim skutki neurologiczne: niedowład, trudności z utrzymaniem równowagi, zaburzenia poznawcze. W trakcie rehabilitacji cześć objawów może się cofać.
Czynniki ryzyka wystąpienia wylewu krwi do mózgu to:
- Nieprawidłowe ciśnienie tętnicze
- Migotanie przedsionków
- Palenie tytoniu
- Wcześniejszy udar
5 sygnałów, które ostrzegają przed wylewem
Objawy przed udarem i ich prawidłowe rozpoznanie mogą pomóc w podjęciu szybszej decyzji o udaniu się do szpitala czy wezwaniu karetki pogotowia. Wiedza, o tym jak rozpoznać udar może pomóc uratować funkcje poznawcze, nie doprowadzić do paraliżu czy niedowładów. Pamiętaj, o tych objawach:
1.Gwałtowny, bardzo silny ból łowy, ucisk w określonym obszarze czaski.
2.Niedowład połowiczny ciała (brak możliwości kontroli nad jedną połową ciała, paraliż po przeciwnej stronie niż ognisko w półkuli mózgowej).
3.Sztywność karku z jednoczesnym osłabienie kończyn dolnych.
4.Trudności w widzeniu, ból oczu i widzenie połówkowe.
5.Zaburzenia świadomości, aż do utraty przytomności.
Mając świadomość, że to objawy przepowiadające udar masz szanse uratować siebie lub ktoś z Twojego otoczenia. Pierwsze minuty są najważniejsze, szybkie przewiezienie do szpitala i natychmiastowa interwencja lekarska, może zachować zdrowie pacjenta.
Bibliografia:
- Mazur R, Świerkocka-Miastkowska M. Udar mózgu – pierwsze objawy. Choroby Serca i Naczyń. 2005;2(2):84-87
- Raciborski F, Gujski M. (red.) Udar mózgu – rosnący problem w starzejącym się społeczeństwie. Raport Instytutu Ochrony Zdrowia. Warszawa 2016, 11-97
