Mózg to najważniejszy organ ludzkiego organizmu odpowiedzialny za poszczególne jego funkcje. Bardzo ważne jest zatem to, by dbać o należyte jego działanie – zwłaszcza, że jest to narząd odznaczający się ogromnym zapotrzebowaniem energetycznym. Pojemność pamięci u człowieka jest nieograniczona, a jej sprawność uzależniona jest od wielu czynników.

Współpraca półkul mózgowych

Ludzka pamięć funkcjonuje na zasadzie skojarzeń. Stąd też bardzo ważne jest to, by półkule mózgu współpracowały ze sobą w należyty sposób. Półkula lewa – określana mianem logicznej – odpowiada za takie kwestie jak m. in.:

• mowa,
• pisanie,
• czytanie,
• logiczne myślenie,
• zdolności techniczne i matematyczne,
• osądzanie,
• przetwarzanie informacji.

Z kolei półkula prawa – nazywana często intuicyjną – jest odpowiedzialna m. in. za:

• poczucie humoru,
• spontaniczne zachowania,
• intuicję,
• wyobraźnię,
• obrazowe myślenie.

Współpraca półkuli lewej i prawej przynosi zdecydowanie najlepsze efekty i przyczynia się do znacznego zwiększenia potencjału poznawczego. Jeśli w tym obszarze panuje równowaga, przyswajanie wiedzy staje się prostsze.

Odpowiednia dieta

Wraz z wiekiem sprawność pamięci pogarsza się – tym bardziej zatem warto zatroszczyć się o to, by przez długie lata była w należytej formie. Niezwykle istotną rolę w tym kontekście odgrywa właściwa dieta zapewniająca mózgowi niezbędne paliwo – u dorosłego człowieka organ ten zużywa aż ok. 25 proc. energii, jaka jest dostarczana organizmowi. W diecie nie może zatem zabraknąć produktów zawierających m. in.:

• węglowodany złożone – znajdują się np. w razowym pieczywie, ziemniakach, soczewicy, fasoli, niełuskanym ryżu itp.,
• witamin z grupy B – dostarczają ich np. tuńczyk, mięso indyka, nasiona słonecznika, orzechy ziemne itp.,
• lecytyny – do kupienia w aptekach,
• żelaza – jego źródłem są np. rodzynki, orzechy, liściaste warzywa, owoce pestkowe itp.,
• potasu – szukać go należy np. w brzoskwiniach, pomidorach itp.,
• magnezu – najlepiej sprawdza się ten w formie tabletek, gdyż w naturalnej postaci jest trudno przyswajany,
• cynku – nie brakuje go np. w pestkach dyni.

Ponadto organizm potrzebuje codziennie odpowiednich ilości wody – minimum 2 l.

Fizyczna aktywność i odpoczynek

Właściwa dieta powinna iść w parze z fizyczną aktywnością, która zapewnia dopływ tlenu do mózgu oraz do krwi. Ludzie dbający o ten aspekt życia są bardziej szczęśliwi i rzadziej narzekają na problemy z koncentracją. Szalenie istotne są także relaks i sen. Deficyt snu negatywnie odbija się na organizmie – w tym też i na pracy mózgu. Optymalna ilość snu to od 7 do 8 godzin, niemniej jednak jest to w rzeczywistości indywidualna sprawa, gdzie niebagatelne znaczenie mają liczne przesłanki. Człowiek niewyspany nie jest w stanie logicznie myśleć, staje się rozdrażniony i rozkojarzony. To samo można powiedzieć o osobach, które nie przykładają należytej wagi do odpoczynku.

Każdego dnia trzeba znaleźć parę chwil tylko dla siebie i oddać się czynnościom sprawiającym przyjemność. U zrelaksowanego człowieka procesy myślowe przebiegają w zupełnie inny sposób niż u kogoś, kto żyje w stresie i pod presją.  Przy tej okazji warto wspomnieć o pewnej kwestii, a mianowicie o opanowaniu technik głębokiego oddychania – to odpręża i znakomicie dotlenia mózg.

Co jeszcze sprzyja sprawnej pracy mózgu?

Ponadto do usprawnienia pracy mózgu przyczyniają się:

• Poznawanie rozmaitych technik zapamiętywania – dzięki temu możliwe jest uczenie się w tzw. w sposób polisensoryczny, a więc przy zaangażowaniu wszystkich zmysłów. To mobilizuje mózg do pracy na wyższych obrotach.
• Czytanie książek – nie od dzisiaj wiadomo, że książki rozwijają wyobraźnię, pobudzają kreatywność oraz poszerzają zakres słownictwa.
• Rozwiązywanie krzyżówek – nakłania do szukania różnych informacji, ułatwiając jednocześnie ich zapamiętywanie. Podobne właściwości mają gry logiczne, a także np. układanie puzzli czy scrabble.
• Muzyka – nie tylko łagodzi obyczaje, ale pomaga też w zapamiętywaniu rozmaitych rzeczy. Lekcje muzyki i jej słuchanie rozwijają u człowieka tzw. zapamiętywanie słuchowe, dzięki czemu z większą łatwością przychodzi zapamiętywanie słów wypowiadanych na głos.
• Zadania zręcznościowe – warto mieć jakieś hobby wiążące się z koniecznością używania rąk, np. szydełkowanie, malowanie czy składanie modeli. Tego typu czynności wymagają bowiem skupienia się i koncentracji, a przy okazji są również znakomitym treningiem cierpliwości.
• Rozwijanie się – nabywanie nowych umiejętności, poszerzanie wiedzy z wielu dziedzin itp. stymulują mózg i nieustannie dostarczają mu nowych bodźców. Poza tym korzyść jest z tego taka, że człowiek nie ma poczucia, iż stoi w miejscy i niczego ze swoim życiem nie robi.
• Mnemotechniki – są to specjalne strategie pamięciowe, a zaliczają się do nich np. łańcuchy skojarzeń, akronimy i wiele innych.
• Otwartość na zmiany i walka z rutyną – to, co się w życiu przytrafia, warto traktować jako okazję do nauczenia się czegoś nowego i wyciągnięcia konstruktywnych wniosków. Wskazane jest także pokonywanie własnych ograniczeń i wychodzenie poza strefę komfortu. Stagnacja ma swoje plusy, ale na dłuższą metę nie sprzyja człowiekowi.